Blog

Potęga lwowskiej prasy satyrycznej.

Początki satyrycznej prasy lwowskiej sięgają połowy XIX wieku. To tu, w latach 1866-1871 r. ukazywał się „Chochlik – pisemko wesołe”, który już w drugim numerze wydrukował na dwóch stronach historyjkę obrazkową (bez tytułu) o Panu Szujskim, w nr 17 z 1866 cztero-kadrową historyjkę „Z teki podróżnej Chochlika” podpisaną inicjałami W.T., a w nr 5 z 1867 r. „Towarzyską podróż na wystawę świata, z dopiskiem „podróż i 14 dniowe utrzymanie za 180 guldenów” (Nr 5 z 5.04.1867 r. ).

Żadne z lwowskich czasopism satyrycznych nie ma tak długoletniej historii jak warszawskie „Kolce”, „Mucha” czy „Kurier Świąteczny”. Rysunki w prasie lwowskiej w XIX wieku rzadziej też były kolorowe – bo miasto było jednak biedniejsze niż Warszawa.

Jednak, już pod koniec wieku XIX to właśnie Lwów stał się na długo stolicą polskiej prasy humorystycznej, a lwowskie tytuły stały się popularne w całej Polsce.  

Wśród humorystycznych lwowskich czasopism okresu międzywojennego trzeba wymienić głośne w całym kraju czasopisma takie jak:

• „Pocięgiel” (1911- 1933), Okładka jednego z numerów powyżej- proszę zwrócić uwagę na możliwość prenumeraty czasopisma we Francji i w USA….

• „Kabaret” (?- lata 20. XX w. –czasopismo o największym nakładzie z tej grupy, który wynosił aż 38 tys. egzemplarzy!),

• „Szczutek” (reaktywowany w 1918) – do tego czasopisma jeszcze wrócimy w jednym z kolejnych rozdziałów, to w nim w 1919 r. ukazała się słynna cykliczna historyjka obrazkowa „Przygody szalonego Grzesia” .
• Do długiej listy humorystycznej prasy lwowskiej należy dodać ukazującego się jeszcze pod zaborami „Śmigusa” (któremu poświęcę niniejszy rozdział)
• oraz cały szereg tytułów efemerycznych i o mniejszym zasięgu, takich jak „Zagłoba” (1894-95), „Faun” (1899-?), „Nowy Faun” (1899 -? ), „Hulaj-dusza” (1930-1931), „Kukuryku”, „Wesołek”, „Humorysta” i wiele innych. Lwów stał więc humorem, czego nie można zaprzeczyć.

Postaram się przypomnieć kilka lwowskich historyjek obrazkowych z końca XIX wieku, na przykładzie tygodnika humorystycznego „Śmigus” – czołowego lwowskiego dwutygodnika humorystycznego tego okresu. Czasopismo wychodziło w latach 1885-1915 r., a więc przez 30 lat, co jest okresem znaczącym. Okres ten pokrywał się zatem częściowo z okresem ukazywania się warszawskich „Kolcy”.

CDN