Józef Kruszewski.
JÓZEF KRUSZEWSKI (wł. Józef Wincenty Skarbek-Kruszewski, ur. 13 czerwca 1853 w Brukseli, zm. 16 listopada 1920 w Krakowie) był malarzem, ilustratorem i karykaturzystą. W latach 1867 – 1876 studiował w Szkole Sztuk Pięknych. Pobierał lekcje u Juliusza Kossaka, a następnie wyjechał do Brukseli, gdzie uczył się u belgijskiego malarza Jean-François Portaelsa. Po powrocie do Krakowa tworzył akwarele.
W „Śmigusie” artysta zamieścił m.in. prace: „Spalona katarynka, czyli skąd się wzięła cholera w Krakowie” w nr 20 z dn.15.10.1892 r., „Fajerwerk spirytusowy czyli pali na wszystkie boki” w nr 23 z dn.1.12.1892 r., oraz „Niedźwiedź na kuczkach, czyli bezpłatna kolacja” w nr 21 z 1.11.1891 r.
Warto też dodać, że na kilku-obrazkowe historyjki obrazkowe Kruszewskiego można też trafić w prasie krakowskiej (np. w efemerycznym „Biczu”).
Ciekawsze, dojrzalsze rysunkowo są jednak późniejsze o kilkanaście lata ilustracje do książek i kalendarzy. Warto tu zwrócić uwagę zwłaszcza na cykl sześciu akwarel, w których artysta pokazuje wyjazd małopolskich chłopów na emigrację do Ameryki zwiedzionych mariażem bogactwa, zapożyczenie się na wyjazd, a następnie ich powrót do domu, jako żebracy. Poszczególne akwarele noszą tytuł: „Agent”, „Biuro agencyi”, „Odjazd”, „Wykupno”, „Za kratami”, „Powrót do kraju”.
Artysta zilustrował wiele książek m.in. „Bajki” Józefa Ignacego Kraszewskiego. Twórca często wystawiał swe prace w krakowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych, warszawskim Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych i Salonie Aleksandra Krywuta, a także we Lwowie i Tarnopolu. Wiele rysowanych i malowanych przez artystę prac ukazywała w żartobliwy sposób sceny dotyczyła życia codziennego mieszkańców Krakowa.
Częstym motywem była humorystyczna tematyka żydowska, którą można zobaczyć w opowiadaniach drukowanych w kalendarzach „Śmigusa”.
Józef Kruszewski ilustrował opowiadania o tematyce żydowskiej w kalendarzach „Śmigusa”.
CDN